عمل PCNL چیست؟ نحوه جراحی سنگ کلیه از طریق پوست یا روش PCNL

یکی از روش های درمان سنگ کلیه جراحی از طریق پوست یا PCNL است، در این روش با ایجاد یک برش می توان سنگ کلیه را از بین برد. پزشک در برخی موارد برای خارج کردن و شکستن سنگ کلیه این روش را تجویز می کند. اگر شما سنگ کلیه دارید و برای درمان آن نیاز به عمل PCNL دارید، به شما توصیه می کنیم که این مقاله از مجله جراحی لاغری را تا آخر بخوانید و با روش انجام این عمل، مزایا و معایب آن آشنا شوید.

عمل PCNL چیست؟

یک روش جراحی است که تحت بیهوشی عمومی یا بی حسی نخاعی انجام می شود و در آن با ایجاد یک برش کوچک در پشت یا پهلوی بیمار و با وارد کردن لوله مخصوص می توان به کلیه دسترسی پیدا کرد.

چه زمانی از جراحی سنگ کلیه از طریق پوست یا PCNL استفاده می شود؟

پزشک در موارد زیر از روش PCNL استفاده می کند:    

• اندازه سنگ کلیه بزرگتر از ۲سانتی متر باشد.
• اگر سنگ کلیه در ابتدای لوله حالب تشکیل شده باشد.
• زمانی که سنگ کلیه در مجاری ادراری گیر کرده باشد.
• اگر سنگ کلیه با روش های دیگری قابل درمان نباشد.

👈بیش تر بخوانید: با انواع روش های جراحی سنگ کلیه آشنا شوید.

مراحل انجام عمل PCNL

برای انجام این روش باید مراحل زیر را به ترتیب انجام داد:

انجام تست های قبل از عمل

بیمار برای انجام عمل باید آزمایش، سونوگرافی و سی تی اسکن های لازم را انجام دهد، تا پزشک از موقعیت و وضعیت سنگ و شرایط عمومی بیمار مطلع شود.

آماده کردن بیمار برای عمل

برای انجام عمل از بیهوشی عمومی یا بی حسی نخاعی استفاده می شود، بعد از بیهوشی برای بیمار سوند حالب نصب می کنند و بیمار را باید در حالت دمر قرار داد.

ایجاد برش پوستی در عمل PCNL

پزشک در این روش با سوزن مخصوص یک سوراخ کوچک یک سانتی در پشت یا پهلوی بیمار ایجاد می کند.

وارد کردن دستگاه یا لوله به داخل کلیه

پزشک از طریق سوراخ یک لوله نازک مجهز به دوربین، رشته های لیزر و ابزار مخصوص برای دسترسی به سنگ کلیه را به داخل کلیه ارسال می کند.

شکستن و خارج کردن سنگ کلیه در عمل PCNL

با کمک دوربین و تصاویر ارسال توسط ان می توان محل دقیق سنگ را پیدا و آن را با لیزر به قطعات ریزی تبدیل کرد. قطعات خرد شده توسط سبد مخصوصی جمع اوری و از بدن خارج می شوند و برای خروج کامل قطعات ریز شده محل آن را به خوبی شستشو می دهند.

در عمل PCNL بعد از خارج کردن سنگ کلیه یک سوند فولی برای تخلیه ادرار به داخل کیسه نصب می شود. در برخی موارد برای خروج راحت ادرار لوله ای  بین کلیه و مثانه قرار می دهند که بعد از مدتی آن را بر می دارند.

مراقبت های لازم بعد از عمل PCNL

برای بهبودی سریع و جلوگیری از تشکیل مجدد سنگ کلیه باید مراقبت های زیر را به خوبی رعایت کرد:

• بیمار بعد از عمل، بعد دو یا سه روز در بیمارستان بستری می شود.
• باید از محل جراحی به خوبی مراقبت کرد و پانسمان آن را به موقع تعویض کرد، با این کار از بروز عفونت در محل برش جلوگیری می شود.
• برای کاهش درد و پیشگیری از بروز عفونت مصرف داروی مسکن و آنتی بیوتیک الزامی است.
• پیروی از رژیم غذایی سالم برای پیشگیری از تشکیل مجدد سنگ کلیه و بهبودی سریع توصه می شود.
• بیمار باید بعد از عمل PCNL استراحت کافی داشته باشد و مایعات فراوان مصرف کند.
• مراجعه به پزشک بعد از عمل و بررسی وضعیت بیمار ضروری است.

مزایای حراجی سنگ کلیه از طریق پوست PCNL

استفاده از این روش مزیت های خاص خود را دراد که در زیر به آنها اشاره خواهیم کرد:

• در عمل PCNL سنگ های کلیوی بزرگ برداشته می شوند.
• به دلیل کوچک بودن برش درد و ناراحتی در این روش بسیار کم است.
• دوره نقاهت و بهبودی سریع است.
• احتمال بروز عفونت نیز کاهش می یابد.
• می توان با دقت بالایی محل دقیق سنگ را پیدا کرد.

عوارض استفاده از عمل PCNL

در صورتی عمل توسط پزشک بی تجربه انجام شود یا مراقبت های لازم به نوبی توسط بیمار رعایت نشوند، احتمال بروز عوارض زیر وجود دارد:

ممکن است بیمار بعد از عمل به مشکلات گوارشی مانند حالت تهوع و استفراغ دچار شود.

• احتمال تشکیل مجدد سنگ کلیه بعد از عمل PCNL وجود دارد.
• درد و احساس سوزش در هنگام دفع ادرار از عوارض این روش است.
• اگر پزشک مهارت کافی نداشته باشد، احتمال آسیب به بافت کلیه وجود ندارد.
• در صورت رعایت نکردن نکات بهداشتی ممکن است در محل برش عفونت ایجاد شود.
• خونریزی در محل برش و یا داخل کلیه نیز جزء عوارض جراحی سنگ کلیه از طریق پوست است.

هزینه عمل PCNL چقدر است؟

معمولا هزینه این عمل در همه افراد یکسان نیست و به عوامل زیر بستگی دارد:

• تخصص و مهارت پزشک
• نوع بیمارستان دولتی یا خصوصی
• نوع بیمه
• تجهیزات و وسایل مورد استفاده
• محل قرار گیری سنگ
• اندازه و شکل آن

👈بیش تر بخوانید: عمل RIRS چیست؟

جمع بندی درباره عمل PCNL

• عمل جراحی سنگ کلیه با روش PCNL تحت بیهوشی عمومی یا بی حسی نخاعی با ایجاد یک برش کوچک و وارد کردن لوله باریک صورت می گیرد.
• سنگ کلیه با کمک لیزر شکسته و از طریق ابزار مخصوص جمع آوری می شود.
• این روش برای خارج کردن سنگ کلیه بزرگی که در حالب یا مجاری ادراری گیر کرده و یا اندازه بزرگتر از ۲ سانتی متر دارند، مناسب است.
• از مزیت های عمل PCNL کوتاه بودن دوره بهبودی، کم بودن درد و التهاب به دلیل کوچک بودن برش است.
• در صورت رعایت نکردن نکات بهداشتی و انتخاب پزشک بی تجربه و غیر متخصص، احتمال بروز عوارض بعد از عمل بیشتر می شود.

منبع : سایت دکتر سعید صادق زاد– متخصص ارولوژی