بای پس معده ، یک میانبر برای لاغری
لابد عبارت عمل بای پس معده به گوش تان آشناست. بای پس معده ، یک جراحی در کنار انواع دیگر جراحی لاغری همچون اسلیو معده و بالون معده است که رویای لاغری را به حقیقت تبدیل می کند و از شما آدم دیگری می سازد. این بار بدون چربی و بیماری های ناشی از عوارض چاقی. این جراحی در کشور ما نیز رواج دارد و راه حل بسیاری از مردمان برای رهایی از چنگال غول چاقی به شمار می آید. به همین دلیل باورهای درست و نادرستی نیز دور و برش تاب می خورد. بد نیست یک بار از صفر تا صد عمل بای پس را ببریم زیر ذره بین. ببینیم جراحی بای پس معده چیست؟، چه انواع و فرآیندی دارد؟، عوارض بای پس معده چیست؟ اصلا به درد چه کسانی می خورد؟، آیا کفه خوبی ها بر عوارض عمل بای پس سنگینی می کند و یا نه؟!هزینه بای پس معده چقدر است؟ آیا ارزشش را دارد؟
بای پس در لغت (By Pass) به معنای «میانبر» است. میانبری برای پرهیز از راه دراز لاغری، دور زدن همه آن چه که ما آن ها را به مثابه عوارض چاقی می شناسیم. همچنین مسیر کوتاهی است که علم برای دست یافتن به زیبایی پیش روی مان قرار می دهد! اما همه این توصیفات شاعرانه نمی توانند دلیل محکمی برای نام گذاری یکی از شایع ترین جراحی ها باشد! پای چرایی های دیگری در کار است. در ادامه این مقاله از مجله جراحی لاغری با ما همراه باشید تا بیش تر با عمل لاغری بای پس معده آشنا شوید.
جدول دسترسی سریع
- عمل بای پس معده چیست؟
- مراحل عمل بای پس معده
- انواع بای پس
- روند کاهش وزن
- مراقبت پس از عمل
- مراقبت از زخم
- رژیم غذایی
- رعایت توصیه‌های دارویی
- مزایا و معایب عمل بای پس معده
- بای پس معده برای چه کسانی مناسب است؟
- هزینه عمل بای پس چقدر است؟
عمل بای پس معده چیست؟
آن گونه که یاد شد، بای پس در لغت میانبر معنا می دهد و این معنا به شکل و شیوه عمل برای رسیدن به وزن مطلوب اشاره می کند. نحوه عمل بای پس معده یکی دیگر از دستاوردهای پزشکی برای درمان بیماری چاقی است. چیزی است شبیه به اسلیو معده اما این شباهت دلیلی نیست برای آن که این دو را یکی بگیریم. شباهت جراحی‌های اسلیو و بای پس در عمل کوچک کردن معده نهفته است. در هر دو عمل جراحان اندازه معده را کم می کنند تا بلکه میزان خوراکی و انرژی دریافتی را به حداقل برسانند. با وجود این عمل بای پس معده و اسلیو تفاوت های آشکاری نیز دارند که یکی از آن ها در چگونگی انجام مراحل آن هاست.
? بیشتر بخوانید: اسلیو یا بای پس کدام بهتر است؟
مراحل عمل بای پس معده
یک روز پروفسور ایتو مسیون در دانشگاه آیووا رفت توی اتاق عمل معده ای را به ترفندهای مختلف کوچک کرد، آمد بیرون و گفت: «دیدید؟! این هم یک جورش است! یک ابتکار دیگر در جراحی لاغری!» و اسمش را گذاشتند عمل بای پس معده. از آن روز به بعد خوراکی اضافه دیگر مجبور نبود از تمام اندام گوارشی عبور کند و به مقصد برسد، بلکه یک راست می رفت همان جا که باید می رفت و دفع می شد. در واقع خوراکی پس از عمل بای پس معده میانبر می‌زد. اما پروفسور چگونه چنین کاری کرد؟! از کدام مراحل گذشت تا سر آخر از آن معده چنین معجزه ای بسازد.
عمل بای پس معده معمولا در عرض یک تا یک و نیم ساعت و در در دو مرحله انجام می گیرد. در مرحله اول معده کوچک می شود. در واقع پزشک معده را دو تکه می کند. یکی بخش بالایی معده و دیگری بخش پایینی آن. قرار است پس از این عمل خوراکی مستقیم به بخش بالایی برود. به آن بخش بالایی کیسه معده هم می گویند. این بخش فقط 28 گرم غذا در خود جا می دهد. اما خب غذا چطور باید راه به کیسه معده باز کند؟
جواب این سوال در مرحله دوم محقق می شود، آن جا که جراح بخشی از روده را به کیسه پیوند می زند. در نتیجه غذا از راه روده کوچک به سمت کیسه روانه می شود.
انواع بای پس
اما این تنها یک نمای کلی از آن چیزی است که در حین عمل بای پس معده رخ می دهد. چرا که بای پس معده خودش انواع و شیوه های گوناگونی دارد و جراحان به تناسب با شرایط بیمار یکی از این شکل ها را انتخاب خواهند کرد.
- مینی بای پس
- بای پس کلاسیک
بای پس کلاسیک معده
در عمل بای پس کلاسیک پزشک بخشی از روده را حذف و معده را کوچک تر می کند و دو نقطه اتصال میان روده و معده می سازد. به همین خاطر میزان جذب کالری و خوراکی به طرز چشمگیری کاهش می یابد و هفتاد درصد از وزن بیمار در فاصله زمان یک سال و نیم کم می شود. بای پس کلاسیک را به دو گونه انجام می دهند:
- بای پس کلاسیک باز
- بای پس کلاسیک لاپاراسکوپی
مینی بای پس معده
برای بسیاری از افراد این سوال پیش می آید که مینی بای پس معده چیست؟ در عمل مینی بای پس معده، نقطه اتصال روده و معده یکی است و بیهوشی کمتری دارد. مینی بای پس در حقیقت ترکیبی است از اسلیو و بای پس. در این نوع عمل حجم معده نیز بزرگ تر از عمل بای پس معده کلاسیک خواهد بود. همچنین لازم است بگوییم که احتمال بازگشت وزن بعد از عمل مینی بای پس معده کم تر از باقی روش های لاغری است.
روند کاهش وزن
یکی از پرسش های رایج این است که بعد از عمل بای پس چقدر وزن کم می کنیم و… چگونه؟ پیش تر اشاره کردیم که پس از عمل بای پس، در فاصله زمانی یک تا یک و نیم سال، چیزی حدود هفتاد و یا هشتاد درصد از اضافه وزن خود را از دست خواهید داد! این عدد معجزه شگفت انگیز عمل بای پس است. یکی از عواملی که می تواند روحیه شما در حین مبارزه با چاقی را حفظ کند، آگاهی از روند کاهش وزن است.
وقتی از روند کاهش وزن بعد از عمل بای پس معده سخن می‌گوییم به نسبت میزان وزن کاسته شده بر سرعت کاهش اشاره می کنیم. بدیهی است که این روند، به فراخور رژیم پس از مینی بای پس که توسط پزشک تجویز می شود در یک هفته ابتدایی کم نظیر است. در ادامه نم نمک سرعت کاهش وزن کم تر اما رویه مداومت خواهد داشت. پس ناامید نشوید اگر در ماه ششم تغییرات کم تر چشمگیراند. ما به این دوران، «ماه عسل» کاهش وزن می گوییم. در ادامه می توانید جدول کاهش وزن بعد از عمل بای پس را مشاهده کنید.
| پس از عمل بای پس | میزان کاهش اضافه وزن (تقریبی) |
| ماه سوم پس از عمل بای پس | 35% |
| ماه ششم پس از عمل بای پس | 20% |
| ماه دوازدهم پس از عمل بای پس | 20% |
| ماه هجدهم پس از عمل بای پس | 10% |
| مجموع | 85% |
مراقبت های بعد از عمل بای پس معده
یکی دو روز پس از انجام عمل بای پس از بیمارستان مرخص خواهید شد و درست این جاست که همه چیز آغاز خواهد شد. منظور از همه چیز، همه موارد مراقبت بعد از عمل بای پس معده و ملاحظاتی است که پس از عمل بای پس بر عهده شماست. از مراقبت از زخم ها گرفته تا تلاش برای حفظ وزن به وسیله ورزش و رژیم های غذایی. با وجود این نحوه مراقبت نسبت به نوع عمل ( باز و یا لاپروسکوپی، کلاسیک و یا مینی بای پس) فرق دارد. بگذارید فارغ از این تفاوت ها، نگاهی اجمالی به موارد پر اهمیتی که پس از جراحی باید مد نظر قرار داده شود، بیندازیم:
مراقبت از زخم
استراحت کنید! استراحت دوران نقاهت را کوتاه می کند و زمینه ساز بازسازی بدن می شود. حواستان به سرفه هاتان باشد! نمی توان انکار کرد که سرفه مایع اضافه را از بدن تان خارج می کند اما فراموش نکنید که شما در بدن تان زخمی دارید. پس با احتیاط سرفه کنید. اگر احساس کردید سر دل تان می سوزد، از بالشت کمک بگیرید و دو ماه دست به اجسام سنگین نزنید.
رژیم غذایی
کمی سخت اما شدنی است. خودتان را برایش آماده کنید چرا که برای مصرف غذای جامد باید تا یک ماه دست نگه دارید. به برنامه غذایی که پزشک در اختیارتان می گذارد اطمینان کنید و دست کمش نگیرید. پس از عمل بای پس معمولا رژیم غذایی با مصرف مطلق مایعات شروع می شود. احتمالا باید یک هفته تنها مایعات رقیق آبکی مصرف کنید؛ از سوپ تا چای بدون قند! گوشت و دیگر مایعات را موقتا کنار بگذارید. هفته اول که گذشت عیبی ندارد در کنار آن مایعات پودینگ هم بخورید. در هفته سوم، رعایت رژیم غذایی آسان تر می‌شود. دیگر پوره ها بلامانع است. هفته چهارم سبزیجات پخته و نرم قدرت انتخاب تان را بالا می برد و هفته چهارم… تبریک می‌گویم؛ به جهان غذاهای جامد خوش آمدید.
رعایت توصیه های دارویی
یک هفته بعد از جراحی باید شال و کلاه کنید و بروید دکتر! این اولین ویزیت پس از عمل بای پس معده است. بعدتر باید شش ماه یک بار و سالی یک بار به پزشک مراجعه کنید. ممکن است در هر بار مراجعه به پزشک، نسخه ای از داروهای گوناگون نصیب تان شود. مصرف آن داروها را از قلم نیندازید.
? بیشتر بخوانید: آیا با عمل ساسی بای پس معده آشنایی دارید؟
مزایا و معایب عمل بای پس معده
هیچ چیز اندازه به اندازه تماشای عکس عمل بای پس معده و یا فیلم عمل بای پس معده نمی‌تواند از تجربه عمل بای پس معده به طرز ملموسی پرده بردارد. با وجود این اطلاعات مناسبی درباب مزایا و معایب عمل بای پس معده در دست هست، چندان که می توان آن ها را معیاری برای ارزیابی گرفت. در جدول زیر جمعی از این مزایا و معایب را گرد آوردیم:
| مزایای عمل بای پس معده | معایب عمل بای پس معده |
| کاهش وزن قابل توجهی در دراز مدت ایجاد می کند | سوهاضمه و ضعف فیزیکی |
| قابل برگشت است | عفونت زخم و ایجاد زخم در اطراف معده |
| میزان بازگشت وزن پس از این عمل بسیار کم است | سنگ کیسه صفرا و فتق روده |
| مقدار غذای قابل مصرف را محدود می کند | افت قند خون |
| یاعث کاهش اشتها و افزایش سیری می شود | کم آبی |
خطر مرگ در عمل بای پس معده از جمله خطراتی است که برخی در مخالفت با انجام عمل هایی از این دست طرح می کنند. درحالی که احتمال مرگ در عمل بای پس زیر یک درصد ارزیابی می شود.
بای پس معده برای چه کسانی مناسب است؟
بعد از این همه، بدیهی ست که بسیاری از خود بپرسند که آیا عمل بای پس همان جراحی ای است که قرار است ما را از شر چاقی نجات دهد؟ شمایی که این عمل را انجام داده اید از عمل بای پس معده راضی هستین؟ یک قاعده کلی می گوید جراحی لاغری، از هر نوع، تنها برای افرادی مناسب است که شاخص توده بدنی بالای 40 دارند. پیش تر در مقاله «عمل جراحی؛ آری یا نه؟» از نحوه محاسبه اش سخن گفته ایم! اگر این شرط لازم را دارید، باید به دیگر شرایط آمادگی برای عمل بای پس توجه کنید. پزشک معمولا پیش انجام عمل آزمایشات دقیقی پیرامون وضعیت سلامتی عمومی شما تجویز خواهد کرد. نتایج این آزمایشات مبنای تصمیم پزشک در باب ضرورت عمل بای پس خواهد بود.
هزینه عمل بای پس چقدر است؟
هزینه عمل بای پس معده در چند سبد تقسیم می شود: هزینه جراح لاغری، هزینه بیمارستان، هزینه های پس از جراحی. در باقی موارد دست تان برای کنترل هزینه ها باز است. مثلا هزینه بیمارستان! اگر عضو بیمه باشید و بتوانید ضرورت عمل جراحی لاغری را به پزشک معتمد بیمه اثبات کنید و در بیمارستان دولتی بستری شوید، بیمه لااقل بخشی از هزینه بیمارستان را متقبل می شود. هزینه عمل بای پس معده در بیمارستان دولتی به مراتب کم تر از سایر بیمارستان های خصوصی است.
در مورد هزینه هایی همچون هزینه های رژیم غذایی نیز دست تان برای مدیریت خرج ها باز است و نیاز به نگرانی نیست. در نتیجه اگر چه عمل های نظیر بای پس معمولا گران تمام می شوند اما با مدیریت آن می توان از زیر بار سنگین هزینه ها خلاص شد.
آزمایش پروستات چیست؟ مراحل انجام، تفسیر و اهمیت آن
تنگی حالب چیست؟ روش های تشخیص و درمان آن
۵ تا از روش های جراحی سنگ مثانه
جراحی پرده آلت چیست و چه زمانی از آن استفاده می شود؟
